Page 85 - MY LIFE IASO GROUP

my child
Σε γενικές γραμμές,
θεωρείται απαραίτητη
η ανά τακτά χρονικά
διαστήματα καρδιολογική
παρακολούθηση των παιδιών
που έχουν νοσήσει και έχουν
υποστεί καρδιακή βλάβη. Η
παρακολούθηση αυτή πρέπει
Δρ Γεώργιος Τσαούσης, να γίνεται σε βάθος ενός
Παιδοκαρδιολόγος, Διευθυντής Παιδοκαρδιολογικού Τμήματος τουλάχιστον έτους από τη
και Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου του ΙΑΣΩ Παίδων νόσηση.
Πώς επηρεάζει ο Covid-19

την παιδική καρδιά

Όλες οι νεότερες ιατρικές οδηγίες όχι μόνο για την αντιμετώπιση,
αλλά και για την παρακολούθηση ενός παιδιού που έχει νοσήσει.

A πό τον χειμώνα του 2019 που (οξεία ιογενής μυοκαρδίτιδα), 2) αλλεργική ➔ Η αυτοάνοση προσβολή του μυοκαρ-

ο Covid-19 μπήκε στη ζωή
αυτοάνοση βλάβη των μυοκαρδιακών
δίου, που είναι η συχνότερη επιπλοκή
μας, πολλά ερωτήματα και κυττάρων (αυτοάνοση μυοκαρδίτιδα) της λοίμωξης από Covid-19 στα παιδιά,
ανησυχίες έχουν απασχολήσει τον ιατρικό, και 3) βλάβη των αγγείων της καρδιάς συμβαίνει μετά την πέμπτη μέρα της
και όχι μόνο, κόσμο. Στο διάστημα που (στεφανιαία αγγειίτιδα). Στις βλάβες αυτές οξείας νόσησης από τον Covid-19, έχει
ακολούθησε μέχρι σήμερα, αρκετά από μπορεί να προστεθεί -ή να προκληθεί και συνήθως ηπιότερες κλινικές εκδηλώσεις
αυτά απαντήθηκαν, κάποια μένουν ανα- ανεξάρτητα- η φλεγμονή του υμένα που (σπανιότατα καταλήγει σε οξεία καρδιακή
πάντητα, ενώ αναδύθηκαν και καινούργια. περιβάλει την καρδιά, του περικαρδίου ανεπάρκεια) και οι βλάβες στο μυοκάρδιο
Η επιστημονική κοινότητα έχει επιδοθεί (περικαρδίτιδα). είναι λιγότερο εκτεταμένες. Γίνεται αντι-
σε μία πρωτοφανή κινητοποίηση, τη με- ➔ Η οξεία ιογενής μυοκαρδίτιδα από τον ληπτή από ελαφρά συμπτώματα, όπως ο
γαλύτερη στην ανθρώπινη ιστορία, για να Covid-19 συμβαίνει στην οξεία φάση της θωρακικός πόνος και το αίσθημα παλμών,
μπορέσει να προσφέρει στους λαούς ικανή νόσησης και αποτελεί στην πλειοψηφία επιβεβαιώνεται με την αύξηση των καρ-
προφύλαξη και ασφαλή θεραπεία. Και των περιπτώσεων (>90%) μία από τις διακών ενζύμων και τεκμηριώνεται με τη
είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι τα έχει εκδηλώσεις του πολυσυστηματικού μαγνητική καρδιάς, που αναδεικνύει και
καταφέρει σε σημαντικό βαθμό, μολονότι φλεγμονώδους συνδρόμου, που σπάνια την έκταση των βλαβών. Αντιμετωπίζεται υγρού που να εμποδίζει την καρδιακή υποστεί καρδιακή βλάβη. Η παρακολού- τιδας. Σε κάθε περίπτωση, οι βλάβες από
ακόμη πολλά μένουν να απαντηθούν. μπορεί να προκαλέσει ο ιός στα παιδιά με την κλασική αντιμετώπιση της νόσου λειτουργία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, θηση αυτή πρέπει να γίνεται σε βάθος τον εμβολιασμό ήταν ήπιας βαρύτητας
Σημαντικές πληροφορίες έχουν συλλεχθεί (Multisystem Inflammatory Syndrome και περιστασιακή αγωγή κατά των καρ- η περικαρδίτιδα υποχωρεί με την κλασική ενός τουλάχιστον έτους από τη νόσηση. και ανταποκρίθηκαν με επιτυχία στην
και δημοσιευτεί σχετικά με τις βλάβες που of Childhood – MIS-C). Είναι βαριά κλι- διολογικών συμπτωμάτων. αντιμετώπιση της νόσου. Σπανιότερα, θα Απομένει να διερευνηθούν περισσότερο ειδική αγωγή.
προκαλεί ο Covid-19 στην καρδιά των ασθε- νική κατάσταση και οι επιπτώσεις στην ➔ Η βλάβη των αγγείων της καρδιάς (στε- χρειαστεί ειδική αντιφλεγμονώδης αγωγή. οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της νόσου. Συνοψίζοντας:
νών. Αρκετές από αυτές σχετίζονται με τις καρδιακή λειτουργία, που εξαρτώνται από φανιαία αγγειίτιδα) θυμίζει την ανάλογη Συμπερασματικά, ο Covid-19 είναι ένας Σε εξαιρετικά σπάνιες (< 0,4 ‰) περιπτώ- 1) ΝΑΙ. Ο Covid-19 μπορεί να βλάψει τις
επιπτώσεις στην καρδιά των νεαρότερων την έκταση της βλάβης του μυοκαρδίου, βλάβη της νόσου Kawasaki. Προκαλείται ιός που μπορεί να βλάψει την καρδιά των σεις, ο εμβολιασμός κατά του Covid-19 έχει παιδικές καρδιές.
ασθενών (βρεφών, παιδιών και εφήβων), περιλαμβάνουν συμπτώματα από απλό και στη συγκεκριμένη περίπτωση με ασθενών. Οι βλάβες που προκαλεί είναι ενοχοποιηθεί για αυτοάνοση περικαρδίτιδα 2) Ευτυχώς οι βλάβες που προκαλεί είναι
μολονότι η γενική νοσηρότητα και η βαρύ- προκάρδιο πόνο μέχρι σοβαρή καρδιακή αυτοάνοσο μηχανισμό και για τον λόγο ηπιότερες από αυτές άλλων ιών (π.χ. και ακόμη σπανιότερα μυοκαρδίτιδα. συνήθως ήπιες έως μέτριες.
τητα της νόσησης στις ηλικίες αυτές είναι ανεπάρκεια, αρρυθμίες ή πολύ σπάνια και αυτό συμβαίνει μετά την πέμπτη μέρα Coxsackie), αλλά, σε συνδυασμό με τις Δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά οξείας 3) Εάν όμως συνδυαστούν με τις βλάβες
πολύ χαμηλότερες από αυτές του γενικού θάνατο. Η βλάβη του μυοκαρδίου αποκα- της νόσησης. Οι βλάβες στα στεφανιαία βλάβες στα άλλα οργανικά συστήματα μυοκαρδίτιδας ή/και στεφανιαίας αγγειί- του ιού σε άλλα όργανα, μπορεί να κατα-
πληθυσμού και δη της τρίτης ηλικίας. λύπτεται από τις συνήθεις καρδιολογικές που έχουν παρατηρηθεί μέχρι σήμερα του ασθενούς, οι βλάβες αυτές μπορεί στούν θανατηφόρες.
εξετάσεις (κλινική εξέταση, ΗΚΓράφημα, συνίστανται σε απλή διάτασή τους στην να καταστούν ιδιαίτερα κρίσιμες για την «ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 4) Με τη σωστή αντιμετώπιση φαίνεται μέχρι
Τι ακριβώς προκαλεί; Triplex καρδιάς, καρδιακά ένζυμα) και τεκ- οξεία φάση, χωρίς να έχουν αναφερθεί επιβίωσή του. ΤΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ στιγμής να είναι πλήρως αναστρέψιμες.
Η βλάβη της καρδιάς από τον Covid-19 μηριώνεται με τη μαγνητική καρδιάς, που περιπτώσεις με μεγάλα ανευρύσματα. Τα αποτελέσματα των ερευνών για τις ΧΡΟΝΙΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ 5) Οι βλάβες μπορεί να εμφανιστούν
επιδεινώνει τα συμπτώματα, δυσχεραίνει αναδεικνύει και την έκταση των βλαβών. Στις περιπτώσεις αυτές, προστίθενται στην χρόνιες επιπτώσεις του ιού στην καρδιά ΤΟΥ ΙΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ όψιμα, πολύ αργότερα από την οξεία
την κλινική πορεία του ασθενούς και Στη γενική θεραπεία αντιμετώπισης της κλασική αντιμετώπιση αρχικά αντιφλεγ- των παιδιών δεν έχουν ακόμη ολοκληρω- ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΔΕΝ νόσηση και για τον λόγο αυτό συστήνεται
επιβαρύνει την τελική έκβαση και την νόσου προστίθεται και η εκάστοτε απα- μονώδη και στη συνέχεια αντιαιμοπετα- Photo: Mseidelch/ Istock by Getty Images θεί, λόγω της πρόσφατης εμφάνισής του. ΕΧΟΥΝ ΑΚΟΜΗ μακροχρόνια παρακολούθηση.
πρόγνωση της νόσου. ραίτητη αγωγή για την αντιμετώπιση των λιακά φάρμακα για μερικές εβδομάδες. Πάντως, θεωρείται σε γενικές γραμμές ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ, 6) Οι βλάβες του εμβολιασμού στην παι-
Ο ιός αυτός μπορεί να βλάψει την καρδιά καρδιακών εκδηλώσεων (καρδιοτονωτικά ➔ H περικαρδίτιδα από Covid-19 είναι απαραίτητη η ανά τακτά χρονικά διαστή- ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΑΤΗΣ δική καρδιά είναι τόσο σπάνιες και ήπιες
με τρεις βασικά τρόπους: 1) Απευθείας φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια, συνήθως ήπια. Δεν έχουν αναφερθεί σο- ματα καρδιολογική παρακολούθηση των ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΟΥ» που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν
βλάβη των μυοκαρδιακών κυττάρων αντιαρρυθμικά για τις αρρυθμίες κ.ο.κ). βαρές περικαρδίτιδες με μεγάλη ανάπτυξη παιδιών που έχουν νοσήσει και έχουν ασήμαντες.

84 85