Page 136 - PRIVATE JOURNAL 2019

InspIratIon — λογοΤεχνια

οδυσσεασ ελυτησ Η σιο Αρρένων Αθηνών, ολοκληρώνοντας ένας Έλληνας επαναστάτης. Κρατάει από
έναν κύκλο εφηβικών ανησυχιών και επα-
ένα σημαντικό κίνημα της εποχής του
αξιος εςΤι ναστατικών ενστίκτων. Τα καλοκαίρια θα μόνο ό,τι του ταιριάζει και τον βοηθάει
να πλάσει τον δικό του λόγο. Αλλάζει,
επισκέπτεται την Κρήτη, τη Λέσβο και τις
Σπέτσες, αγγίζοντας τη νησιωτική κουλ-
τούρα. Εξαιτίας των διώξεων που υφίστα- ανανεώνει, έρχεται σε σύγκρουση με το
παλιό, δημιουργεί και γίνεται πολλά επί-
Το ελληνικό μυαλό της ποίησης που έδειξε «αυτόν ται ο, βενιζελικών αρχών, πατέρας του, θετα μαζί: αίθριος, λυρικός, δραματικός,
τον κόσμο τον μικρό, τον Μέγα» σε μια διεθνή κοινότητα, θα ταξιδέψει οικογενειακά στην Ιταλία, φωτεινός, υπερπραγματικός. Είναι ο ποι-
ητής που κυριαρχεί, επαναλαμβάνοντας
την Ελβετία, τη Γερμανία και τη Γιουγκο-
που αναγνώρισε το μοναδικό του ύφος με το δεύτερο σλαβία, αλλά η Ελλάδα και περισσότερο ότι το όνειρο είναι μια πραγματικότητα.
-και τελευταίο για την Ελλάδα- Νόμπελ Λογοτεχνίας. η ιδιαιτερότητα της φύσης φαίνεται να Ο πολυταξιδεμένος Ελύτης μένει στο
είναι εκείνο το στοιχείο έμπνευσης για να Παρίσι την περίοδο του 1948-1952 και
Κείμενο ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΑΜΨΩΝ δημιουργήσει την προσωπική ποιητική έρχεται σε επαφή με καλλιτέχνες και λο-
του γλώσσα. Μεγαλώνοντας, συνεργά- γοτέχνες όπως ο Picasso, ο Matisse, ο
Η ποιΗσΗ ειναι ένα ταλέντο, μια δεξι- ζεται κατά σειρά με το περιοδικό «Η Δι- Chagall ή ο Breton και παρακολουθεί
ότητα με ελληνική φλέβα. Προϋποθέτει άπλασις των Παίδων» και αργότερα με μαθήματα φιλολογίας στη Σορβόνη. Δεν
όραμα, φαντασία και προσήλωση σε έναν τα «Νέα Γράμματα», θεμελιώνοντας την θα ασκήσει το επάγγελμα του δικηγόρου
στόχο υπερπραγματικό. Πριν από 40 χρό- ποιητική του σταδιοδρομία. Μια πορεία παρά τις σπουδές του στη Νομική της
νια, ο προσηλωμένος σ’ αυτόν τον στό- που ξεκινά το 1935, ολοκληρώνεται το Αθήνας. Θα επιστρέψει στην πόλη του,
χο Οδυσσέας Ελύτης βραβεύτηκε με το 1996 με τον θάνατό του και περιλαμβάνει αλλά θα συνεχίσει να ταξιδεύει στις ΗΠΑ,
δεύτερο ελληνικό Νόμπελ Λογοτεχνίας, 60 χρόνια συνέπειας και προσήλωσης σε τη Σοβιετική Ένωση και κατά τη διάρ-
μετά τον Γιώργο Σεφέρη, αναδεικνύοντας κεια της δικτατορίας θα εγκατασταθεί
τον αγώνα που έδωσε η Ελλάδα να συ- στη Γαλλία. Μετά την απονομή του Νό-
στήσει τα πολιτιστικά αγαθά της σε όλη μπελ, τα πανεπιστήμια της Σορβόννης,
την παγκόσμια κοινότητα. Το «κτήμα του «νέε, θυμήσου: του Λονδίνου, της Ρώμης, της Θεσσαλο-
λαού», όπως χαρακτηρίστηκε το ποίημά δε γίνεσαι δούλος νίκης και της Αθήνας τον ανακηρύσσουν
του «Ἀξιον Ἐστί», θα του χαρίσει το Νό- διδάκτορα Φιλολογίας Honoris Causa.
μπελ Λογοτεχνίας το 1979. Το εμβλημα- όταν σε υποτάσσει Μία ολόκληρη χώρα αποδέχεται καθο-
τικό έργο, που είχε ήδη μελοποιηθεί από μόνον αυτός που έχει λικά το μέγεθός του. Σέβεται όχι μόνο το
τον Μίκη Θεοδωράκη, το 1964, έκλεινε την εξουσία αλλά τιμητικό βραβείο, αλλά κυρίως τον τρό-
μέσα του όλη τη διαμαρτυρία του ποι- πο με τον οποίο «ξαναφαντάστηκε» την
ητή. Όπως είχε πει και ο ίδιος, σε αυτή κι εκείνος που την Ελλάδα, σκάλισε τον μύθο της, με στόχο
τη διαμαρτυρία του για την άδικη μοίρα πολεμάει» να την αναδείξει. «Κύριοι ακαδημαϊκοί.
της χώρας του, ένιωθε την ανάγκη για Κυρίες και κύριοι. Ας μου επιτραπεί, πα-
μια δέηση. Σκέφτηκε, λοιπόν, να δώσει ρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φω-
σε αυτήν τη διαμαρτυρία του τη μορφή τεινότητας και της διαφάνειας. Επειδή
μιας εκκλησιαστικής λειτουργίας. Έτσι μια σχεδόν ασκητική τέχνη. Τι τον έκανε οι ιδιότητες αυτές είναι που καθορίσανε
γεννήθηκε το «Άξιον Εστί». να ξεχωρίσει από την πρώτη κιόλας στιγ- τον χώρο μέσα στον οποίο μου ετάχθη να
Τελευταίο παιδί μιας γνωστής οικο- μή της εμφάνισής του; Για τους περισσό- μεγαλώσω και να ζήσω. Και αυτές είναι
γένειας της Λέσβου, γεννήθηκε στο Ηρά- τερους μελετητές του έργου του, ήταν η που ένιωσα, σιγά σιγά, να ταυτίζονται μέ-
κλειο της Κρήτης το 1911, όπου ο πατέρας στρατηγική του απόφαση να αντικρίσει σα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ…».
του Οδυσσέα, Παναγιώτης Αλεπουδέλης,
τον κόσμο γύρω του με άλλα μάτια, όπως
Aπό την ομιλία του στην Ακαδημία της
BeTTmaNN via GeTTy imaGes / ideal imaGe ας. Τρία χρόνια μετά τη γέννησή του, η είναι ένας λογοτέχνης που αγκαλιάζει την Δεκέμβριο του 1979. •
Στοκχόλμης, κατά την τελετή απονομής
υποδήλωνε και η πρώτη του ποιητική
είχε εγκατασταθεί ιδρύοντας ένα εργοστά-
συλλογή «Προσανατολισμοί». Ο Ελύτης
σιο σαπωνοποιίας και πυρηνελαιουργί-
του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας τον
οικογένεια μεταφέρει τα εργοστάσιά της
ανατρεπτική ανάσα του υπερρεαλιστικού
στον Πειραιά και η ίδια εγκαθίσταται στην
κινήματος που κυριαρχεί στην εποχή του,
ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ
Αθήνα. Ο Οδυσσέας Ελύτης θα έχει πρώ-
χωρίς να την ενστερνίζεται. Ο άνθρωπος,
Ο Οδυσσέας Ελύτης εντυπωσίασε στην
τους δασκάλους στο περίφημο ιδιωτικό
για τον οποίο γνωρίζουμε τόσο λίγα, δεν
τελετή απονομής του βραβείου Νόμπελ
σχολείο Δ. Ν. Μακρή τον Ι. Μ. Παναγιω-
έβλεπε πουθενά φυσικά εμπόδια στη δι-
όχι μόνο με τα άπταιστα γαλλικά του αλλά
τόπουλο και τον Ιωάννη Κακριδή, αλλά
αμόρφωση του ύφους του. Απελευθερω-
κυρίως με το περιεχόμενο του λόγου του,
tHE prIVatE JoUrnaL
134 tHE prIVatE JoUrnaL τελικά θα αποφοιτήσει από το Γ΄ Γυμνά- μένος, λιτός και λυρικός μαζί, παραμένει που αναφερόταν στην τέχνη της ποίησης. 135